فرازهایی از نهج البلاغه

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

"تو بر نفس خود مسلط نخواهی شد مگر با یاد فراوان قیامت و بازگشت به سوی خدا."

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

" سعادت هرگز با سستی و تنبلی به دست نمی‌آید."

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود :

"هیچ چیز مانند همت بلند انسان را بزرگ نکرد؛ چنان که چیزی مانند شهوت رانی او را به زمین نزد."

[آسمون آبی]

حکمت 150، بخش اول

درود خدا بر او فرمود :

"از کسانى مباش که بدون عمل صالح به آخرت امیدوار است، و توبه را با آرزوهاى دراز به تأخیر می ‏اندازد،

در دنیا چونان زاهدان، سخن می ‏گوید، اما در رفتار همانند دنیا پرستان است، اگر نعمت‏ها به او برسد سیر

نمی ‏شود، و در محرومیّت قناعت ندارد، از آنچه به او رسید شکر گزار نیست، و از آنچه مانده زیاده طلب است. دیگران را پرهیز

می ‏دهد اما خود پروا ندارد به فرمانبردارى امر می ‏کند اما خود فرمان نمی ‏برد، نیکوکاران را دوست دارد، اما رفتارشان را ندارد گناهکاران را دشمن دارد اما خود یکى از

گناهکاران است، و با گناهان فراوان مرگ را دوست نمی ‏دارد، اما در آنچه که مرگ را ناخوشایند ساخت پافشارى دارد،

اگر بیمار شود پشیمان می ‏شود، و اگر تندرست باشد سرگرم خوشگذرانی ‏هاست در سلامت مغرور

و در گرفتارى نا امید است اگر مصیبتى به او رسد به زارى خدا را می ‏خواند..."

[آسمون آبی]

ادامه حکمت 150

"اگر به گشایش دست یافت مغرورانه از خدا روى بر می ‏گرداند، نفس به نیروى گمان ناروا،

بر او چیرگى دارد، و او با قدرت یقین بر نفس چیره نمی ‏گردد. براى دیگران که گناهى کمتر از او دارند نگران،

و بیش از آنچه که عمل کرده امیدوار است. اگر بى نیاز گردد مست و مغرور شود، و اگر تهیدست گردد، مأیوس و

سست شود. چون کار کند در آن کوتاهى ورزد، و چون چیزى خواهد زیاده روى نماید، چون در برابر شهوت قرار گیرد گناه را

بر گزیده، توبه را به تأخیر انداز، و چون رنجى به او رسد از راه ملت اسلام دورى گزیند، عبرت آموزى را طرح می ‏کند

امّا خود عبرت نمی ‏گیرد در پند دادن مبالغه می ‏کند امّا خود پند پذیر نمی ‏باشد. سخن بسیار می ‏گوید،

امّا کردار خوب او اندک است براى دنیاى زودگذر تلاش و رقابت دارد امّا براى آخرت جاویدان آسان

می ‏گذرد سود را زیان، و زیان را سود می ‏پندار از مرگ هراسناک است امّا فرصت را از دست می

‏دهد گناه دیگرى را بزرگ می ‏شمارد، امّا گناهان بزرگ خود را کوچک می ‏پندارد،

طاعت دیگران را کوچک و طاعت خود را بزرگ می ‏داند.."

[آسمون آبی]

ادامه حکمت 150، بخش آخر

"مردم را سرزنش می کند، امّا خود را نکوهش نکرده با خود ریاکارانه بر خورد مى‏کند

خوشگذرانى با سرمایه‏ داران را بیشتر از یاد خدا با مستمندان دوست دارد، به نفع خود بر زیان دیگران

حکم مى‏کند امّا هرگز به نفع دیگران بر زیان خود حکم نخواهد کرد، دیگران را هدایت امّا خود را گمراه می ‏کند، دیگران از او اطاعت می ‏کنند،

و او مخالفت می ‏ورزد، حق خود را به تمام می ‏گیرد امّا حق دیگران را به کمال نمی ‏دهد، از غیر خدا می ‏ترسد، امّا از پروردگار

خود نمی ‏ترسد "

می ‏گویم: (اگر در نهج البلاغه جز این حکمت وجود نداشت، همین یک

حکمت براى اندرز دادن کافى بود این سخن، حکمتى

رسا، و عامل بینایى انسان آگاه، و عبرت آموز صاحب اندیشه است )

[آسمون آبی]

چهل حديث ازکلمات قصار امام علي(علیه السلام)(بخش اول)

قال علي عليه السلام :

1.احسن الي المسي تسده

هر كه بد كرد با خود كرد تو نكويي كن و از آن بگذر
نيكويي كن به بد كننده ي خويش كز نكويي شوي بر او مهم تر

2.ومن كلامه،ادب المرء خير من ذهبت

ادب آموز و مال را بگذار زينت مرد باشد از ادبش
نزد ارباب دين و دانش هست ادب مرد بهتر از ذهبش

3.اخوان هذا الز‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍مان جواسيس العيوب

دوست مشمار آن جماعت را كه به تو يارو آشنا باشند
دوستان و برادران زمان جمله جاسوس عيبها باشند

4.و من كلامه بشر نفسك بالظفر بعدا لصبر

در همه كار صبربايد كرد كه بود صبر از همه بهتر
مژده ده نفس خويش را آخر كه پس از صبر ميرسي به ظفر

5.توكل علي الله يكفيك

تكيه بر كار روزگار مكن تا نسازد ز عمر بيزارت
رو توكل به حضرت حق كن تا كفايت كند همه كارت

6.و من كلامه (ع)،تاكيد الموده في الحرمه

با همه مردان به حرمت باش تا بدارند جمله حرمت تو
حرمت دوست را نگه مي دار تا مؤكد شود محبت تو

7.ثبات الملك با لعدل

ملك اگربايدت عدالت كن هست وابسته ذات ملك به عدل
ملك ويران شود ز بي عدلي بود آري ثبات ملك به عدل

8.و من كلامه:ثواب الاخره خير من نعيم الدنيا

در جهان كار آخرت مي كن بايدت گر ثواب روز جزا
زان كه باشد ثواب ان دنيي بهتر از جمله نعمت دنيا

9.جمال المرء في الحلم

بردباري خوش است مردم را كارها را مدار بر حلب است
خواري آمد نتيجهي سبكي زينت و زيب مرد درحلب است

10.و من كلامه ،جليس السوء شيطان

در جهان همنشين نيك طلب بهره ور شو ز صحبت نيكان
دور از همنشين بد مي باش كه بود همنشين بد شيطان

[آسمون آبی]

11.حلي الرجال،الادب

به حلي ادب محلي شو ازلباس ادب مشو عريان
سرور اوليا چنين فرمود كه ادب هست زيور مردان

12.من كلامه حرم الوفاء علي من لا اصل له

در وفا اصل را بسي دخل است بشنو اين را كه دارد اصل تمام
هر كه بد اصل و بد نهاد بود هست بروي وفاي اصل حرام

13.من كلامه ،خف الله تامن من غيره

هر كه او از خداي مي ترسد مي نترسد ز كافر و مؤمن
از خداوند ذو الجلال بترس تا از غير خدا شوي ايمن

14.خير الاصحاب من يدلك علي الخير

ببر از دوستان بي ايمان كه تو را مي برند جانب دير
بهترين مصاحبان ان است كه دلالت كند تو را بر خير

15.من كلامه(ع)،خالف نفسك تسترح
تابع نفس هر كه شد به يقين مي كشد در جهان بسي محنت
كار جز بر خلاف نفس مكن تا بيايي فراغت و راحت

16.من كلامه (ع)،خليل المرء دليل عقله

خردوعقل هركسي به جهان شود از دوستار او معلوم
يار نيكو گزين كه مي گردد عقل هر كس زيار او معلوم

17.دواء القلب،الرضا،بالقضاء

هر كه دارد ز دهر درد دلي چاره اش صبروانقياد ورضاست
سخن مرتضي علي اين است درد دل زادوا رضا به قضاست

18.من كلامه (ع)،دار من جفاك تخجيلا
تا تواني به كس جفا نكني كز جفا نيست جز جفا حاصل
با جفا كار خود مدارا كن تا شود از جفاي خويش خجل

19.ذنب واحد كثير،والف طاعه قليل

تا تواني دلابه طاعت كوش طاعت كردگار مغتنم است
يك گنه مرد را بود بسيار طاعت ارباشدش هزاركم است

20.رويه الحبيب جلاء العين

چون ز ناديدن رخ ياراست موجب ضعف و بي جلايي چشم
ازرخش ديده برمداركه هست ديدن دوست روشنايي چشم

[آسمون آبی]

21. رتبه العلم اعلي الرتب

صاحب علم راست مرتبه اي كه به تعريف مي نيايد راست
رتبهي علم را شه مردان گفت بالاترين مرتبه هاست

22.و من كلامه (ع)،زياره الحبيب اطراء المحبه

پرستش دوستان كندهمه وقت هر كه او قدر دوستان داند
رفتن دوستان به ديدن دوست دوستي را زياده گرداند

23.زينه الباطن خيرمن زينه الظاهر

باطن خويش را مزين ساز ظاهر خود چه مي كني طاهر
زينت باطن از سر تحقيق بهتر از زيب و زينت ظاهر

24.و من كلامه ،سيره المرء تنبي عن سريرته

آنچه درباطن كسي مخفيست زود ظاهر شود ز سيرت او
چون خبر ميدهد به قول امير سيرت مرد از سيرت او

25.و من كلامه (ع)،شرط الالفه ترك الكلفه

گر توراميل الفت است به كس تابعش باش تا شود الفت
بگذراز كلفت گذشته كه هست شرط الفت گذشتن از كلفت

26.صمت الجاهل ستره

جاهلان را خموش بايد بود تا نگردد عيوبشان ظاهر
خامشي در زمانه جاهل را پوشش عيب او شود آخر

27.ومن كلامه ،صاحب الاخيار،تامن من الاشجار

هر كه خواهد در امان باشد نيكوان را كند مصاحب و يار
با كسان نكو مصاحب شو تاشوي ايمن از همه اشرار

28.و من كلامه،ضياء القلب من اكل الحلال

گر تو روشندلي حرام مخور باشد از خوردن حرام،وبال
دايما لقمه ي حلال طلب هست روشندلي زاكل حلال

29.طال عمر من قصر تعبه

درزمانه چه عمرخواهدداشت؟ بر دل ان را كه صد علم باشد
عمر ان كس دراز خواهد بود كه ورا رنج و غصه كم باشد

30.و من كلامه(ع)،طاعه العدو هلاك

هر كه فرمان خصم خويش برد حال او در جهان چه سان باشد
آدمي را اطاعت دشمن بي تكلف هلاك جان باشد

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

" برترین پارسایی، پنهانترین آن است "

........................................................

درود خدا بر او فرمود:

بردباری پرده ای است پوشاننده و عقل شمشیری برنده پس کمبود های اخلاقی خود را

بردباری بپوشان و هوای نفس خود را با شمشیر عقل بکش.

.......................................................

درود خدا بر او فرمود:

"نفوس خویش را به ترک عادت ها رام کنید."

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

هرکس بتواند نفس خویش را از چهار صفت باز دارد او سزاوار آن است که هیچ گاه حادثه ی

نا خوشایندی بر او وارد نشود.

گفته شد : ای امیر مومنان! آنها کدامند؟ فرمود :

شتابزدگی٬ لجاجت [و پافشاری بناحق]٬ عجب و غرور٬ سستی و تنبلی.

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

با نفسهایتان در ترک عادتها بستیزید تا بر آنها چیره آیید٬

با هوسهایتان مبارزه کنید تا مهار آنها را در اختیار بگیرید

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

خدمت [ظاهری]به جسم آن است که هر چه لذت وشهوت وتوشه می خواهد ٬بدو بدهی وحال آنکه همینها موجب نابودی نفس می گردند.

...............................................

درود خدا بر او فرمود:

خداوند قرآن را مایه ی سیرابی دانشمندان کرده است٬ و بهار دلهای فقیهان و مقصد راه های پارسایان٬

و دارویی که پس از آن بیماری نیست٬ و ریسمانی که گرفتنگاه آن استوار است و

پناهگاهی که قله ی آن پناهنده را نگاهدار است٬ و ارجمندی هر که با او دوستی بندد.

.........................................................

درود خدا براو فرمود:

هر کس می خواهد بداند که منزلت او نزد خداوند چگونه است ٬بنگرد که در هنگام رو به رو شدن

با گناهان منزلت خداوند نزد او چگونه است؟منزلت وی در پیشگاه

خداوند تبارک وتعالی نیز چنین است.

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

ریاکار ظاهرش زیبا وباطنش بیمار است.

..............................................................................

درود خدا بر او فرمود:

عادت بد، دشمنی است که با قدرت بر صاحبش حکومت می کند.

[آسمون آبی]

درود خدا بر او فرمود:

شجاعترین مردم کسی است که بر تمایلات نفسانی خویش پیروز شود.