1391 تير 21، 1:41
ویرایش شده
آیه :
فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُواْ لِي وَلاَ تَكْفُرُونِ
ترجمه :
پس مرا ياد کنيد تا شما را ياد کنم مرا سپاس گوييد و ناسپاسی من مکنيد
نکته ها
خداوند در برخى آيات مىفرمايد: «اذكروا نعمتى» [449] نعمتهاى مرا ياد كنيد. ولى در اين آيه مىفرمايد: «اذكرونى» ياد خود من باشيد. و اين بخاطر درجات شناخت و معرفت مردم است. بگذريم كه ياد خداوند، زمينهساز شكر است و لذا بر شكر مقدّم شده است. اين آيه، نشانگر نهايت لطف خداوند به بنده است. انسانى كه جهل، فقر، فنا و حقارت، از ويژگىهاى اوست، چقدر مورد لطف قرار گرفته كه خداوندِ عليم، غنى، باقى و عزيز به او مىگويد: مرا ياد كن تا ترا ياد كنم. مگر ياد كردن ما چه ارزشى دارد؟ مگر نه اين است كه ياد كردن ما نيز خود توفيقى از سوى اوست؟
ياد كردن خدا تنها با زبان نيست، با دل و جان بايد خدا را ياد كرد. ياد خدا هنگام گناه و دست كشيدن از آن، ياد واقعى است. و بهترين نوع ياد كردن خداوند، نماز است كه فرمود: «اقم الصلوة لِذكرى» [450]
با اينكه شكر، يكى از مصاديق ذكر خداست، ولى نام آن جداگانه در كنار ذكر آمده و اين نشانهى اهميّت شكر، به عنوان مصداق بارز ذكر است.
خداوند، با انسان داد وستد مىكند و هيچكارى از انسان را بىبهره نمىگذارد: «اذكرونى اذكركم»، «اوفوا بعهدى اوف بعهدكم» [451] ، «فافسحوا يفسح الله لكم» [452]
امام باقر عليه السلام در ذيل اين آيه، يكى از مصاديق ذكر خدا را، تسبيحات حضرت زهرا شمردند كه 34 مرتبه اللَّهاكبر، 33 مرتبه الحمدللَّه و 33 مرتبه سبحاناللَّه مىباشد.
موانع [453] ذكر خداوند:
الف: شيطان. «انساهم ذكر اللّه» [454] شيطان، آنها را از ياد خدا غافل كرد.
ب: تكاثر و رقابتها. «ألهيكم التَّكاثُر» [455] شما را افزونخواهى، سرگرم ساخت.
ج: آرزوها و خيال. «و يُلهِهم الاَمَل» [456] آرزو، آنها را سرگرم نمود.
اثرات ياد خدا:
* ياد نعمتهاى او، رمز معرفت و شكر اوست.
* ياد قدرت بى پايان او، رمز توكّل به اوست.
* ياد علم و آگاهى او، رمز حيا و تقواى ماست.
* ياد الطاف او، رمز محبّت به اوست.
* ياد عدالت او، رمز خوف از اوست.
* ياد امدادهاى او، رمز اميد و رجاست.
________________________
449) بقره، 40.
450) طه، 14.
451) بقره، 40.
452) مجادله، 11.
453) تفسير نورالثقلين، ج1 ص140.
454) مجادله، 19.
455) تكاثر، 1.
456) حجر، 3.
پيام ها
1- خداوند، به انسان شخصيّت مىبخشد ومقام انسان را تا جايى بالا مىبرد كه مىفرمايد: تو ياد من باش، تا من هم ياد تو باشم. «اذكرونى اذكركم»
2- كسانى مشمول لطف خاصّ هستند، كه همواره به ياد خدا باشند.«اذكرونى اذكركم»
3- ذكر خدا و نعمتهاى او، زمينهى شكر و سپاس است. چنانكه غفلت از ياد خدا، مايهى كفران است. «اذكرونى، اشكروا لى و لاتكفرون»
مردن پايان تو نيست، آغازی دگر بايد تو را