اميد بخش ترين آيه
«ابوحمزه ثمالى» از يكى از دو امام گرانقدر حضرت باقر و يا صادق - كه درود خدا بر آنان باد - آورده است كه مى فرمود: روزى اميرمؤمنان رو به مردم نمود كه هان اى بندگان خدا، كدامين آيه از همه آيات اميدبخش تر است؟
در پاسخ پرسش آن حضرت، يكى گفت: اين آيه شريفه كه مى فرمايد: «اِنّالله لايغفر ان يشرك به و يغفر ما دون ذلك لمن يشاء»( آیه 48 سوره نساء)خدا اين را كه به او شرك ورزيده شود نمى آمرزد و فروتر از آن را براى هر كه بخواهد مى آمرزد. آن حضرت فرمود: اين آيه بسيار اميد بخش است امّا پاسخ من نيست.
ديگرى گفت: اين آيه شريفه پاسخ شماست كه مى فرمايد: و هركس كار بدىكند و يا به خويشتن ستم روا دارد آنگاه از خدا آمرزش بخواهد، خدا را آمرزنده و مهربان خواهد يافت. «و من يعمل سوءً..( آیه 110 سوره نساء)
اميرمؤمنان فرمود: اين هم اميدبخش است امّا پاسخ من نيست.
نفر سوّم گفت: پاسخ مورد نظر شما اين آيه است كه مى فرمايد: «قل ياعبادى الذين اسرفوا على انفسهم لا تقنطوا..( آیه 53 سوره زمر)
بگو هان اى بندگان من كه بر خود زياده روى نموده ايد، از رحمت خدانوميد نشويد.
حضرت فرمود: اين آيه نيز اميد بخش است، امّا پاسخ پرسش من نيست.
نفر چهارم گفت: پاسخ پرسش شما اين آيه است كه مى فرمايد: «و الّذيناذا فعلوا فاحشة او ظلموا انفسهم...») آیه 135 سوره آل عمران(
و آنانكه چون به كار زشتى دست يازند يا برخود ستم روا دارند، خدا رابه ياد مى آورند و براى گناهانشان آمرزش مى خواهند.
آن بزرگوار فرمود: اين آيه نيز بسيار اميدبخش است امّا پاسخ من نيست.اينجا بود كه ديگر كسى پاسخى نداشت تا بگويد، و آنگاه اميرمؤمنان رو به مردم كرد و فرمود: چرا پاسخ نمى دهيد؟!
گفتند: به خداى سوگند ديگر چيزى نمى دانيم.
سپس خود آن گرانمايه عصرها ونسلها فرمود: از شخصيت محبوب و گرانمايهام پيامبر شنيدم كه مى فرمود: اميد بخش ترين آيه قرآن اين آيه شريفه است كه مى فرمايد: و نماز را در دو سوى روز و نيز آغازين ساعات شب بر پادار؛ چرا كه نيكيها، بديها را از ميان مى برد. «انّ عليّاعليه السلام اقبل على الناس فَقالَ: اَيّة آية ارجى عندكم؟ فقال بعضهم: اِنّ الله لايغفر أَنْ يشرك به... قال: سمعت حبيبى رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم يقول: ارجى آية فى كتاب الله: و اقم الصلوة طرفى النهار و زلفاً من الليل ان الحسنات يُذهبن السيّئات...»(ایه 114سوره هود)
و آنگاه پيامبر خدا رو به من كرد و فرمود: على جان، به خدايى كه مرابه رسالت برگزيد، هر يك از شما مردم براى وضوى نماز به پاخيزد، گناهانش فرو مى ريزد؛ و هنگامى كه به بارگاه خدا رو آورد، و با دل و جان نماز را به پا دارد، چيزى از گناهانش نمى ماند، و پس از نماز بسان روزى مى شود كه تازه از مادر ولادت يافته است. و اگر ميان دو نماز گناهى از او سر زند، با نماز دوّم آمرزيده مى شودو همين گونه تا نماز پنجم.
سپس فرمود: يا على انّما منزلة الصلوات الخمس لأُمتى كنهر جار عَلىباب احدكم... على جان! موقعيت نمازهاى شبانه روزى براى جامعه و امت من، بسان نهر وجويبارِ لبريز از آبى است كه بر درخانه شما روان است. شما در مورد كسى كه در بدن او گرد و غبارى باشد و روزى پنج مرتبه در چنين جويبارى خود را شستشو دهد، چه مى پنداريد؟ آيا باز هم در بدن او گرد و چركى مى ماند؟ به خداى سوگند كه نمازهاى پنجگانه و نقش پاك كننده آنها اين گونه است. فكذلك و اللّه الصّلوات الخمس.
(تفسیرمجمع البیان)