قدم سوم: شناخت موانع بازدارنده ترک خودارضایی

[آرمین]

3 شناخت موانع بازدارنده ترک خودارضایی

ما برای اینکه بذری رو بکاریم، اول از همه روی موانع رشد اون بذر کار می‌کنیم:

• میایم با بیل، سنگ‌ها رو بیرون می‌کشیم.
  
• با داس، علف‌های هرز رو در میاریم.
  
• با آفت‌کُش، آفت‌ها رو می‌کُشیم.
  
• با گاوآهن، سختی خاک رو از بین می‌بریم.
  
• با لولر، غیرمسطح بودن خاک رو هموار می‌کنیم.
  

درسته که هدف ما کاشت بذر هست اما تا زمانی که موانع رشد بذر رو از بین نبردیم و تا زمانی که محیط لازم برای رشد بذر رو آماده نکردیم، بذر رو نمی‌کاریم.   

ما برای ترک خودارضایی هم اول از همه باید موانع بازدارنده رو از پیش رو برداریم.

تا زمانی که این موانع وجود داشته باشن، ما هر چقدر هم از عوامل کمک‌کننده استفاده کنیم، باز هم نتیجه نمی‌گیریم.

مثل کاشت بذر تو زمینی می‌مونه که پر هست از سنگ و علف‌های هرز و آفت‌های مختلف؛ اون هم تو خاکی که ورز داده نشده و غیرمسطح هست.   

قبلاً هم اشاره کردیم که میل جنسی به خودی خود چیز بدی نیست.

این که ما میل داشته باشیم نیاز جنسی‌مون رو ارضا کنیم، عیب محسوب نمیشه.

اینکه جسم ما نیاز جنسی داشته باشه کاملاً طبیعی هست.

مشکل اینجاست که علی‌رغم اینکه آگاه هستیم پاسخ درست نیاز جنسی، خودارضایی نیست اما نمی‌تونیم این عادت رو ترک کنیم؛

و این در حالی هست که موانعی پیش روی ما وجود داره که کار ما رو سخت و سخت‌تر می‌کنه.   

تو این قدم می‌خوایم موانعی که بازدارنده‌ی ما برای رسیدن به مقصد پاکی هست رو بشناسیم.

می‌خوایم ببینیم چه چیزهایی ما رو به مقصد اشتباه خودارضایی می‌کشونه.   

1-3 موانع جسمی ترک خودارضایی

2-3 موانع روحی و روانی ترک خودارضایی

3-3 موانع خارجی ترک خودارضایی

[آرمین]

1-3 موانع جسمی ترک خودارضایی

خدا لطف کرده و اندام‌های مختلفی رو بهمون بخشیده.

چشم، گوش، شکم، دست و زبان از اندام‌هایی هست که خدا به ما هدیه داده.

این اندام، هر کدوم وظایفی دارن:

• چشم باید چیزهای خوب ببینه.
  
• گوش باید صحبت‌های خوب بشنوه.
  
• شکم باید خوراک خوب دریافت کنه.
  
• دست باید کارهای خوب انجام بده.
  
• زبان باید صحبت‌های خوب کنه.
  

این اندام در عین حال که کمک حال ما می‌تونن باشن؛

اما اگر مراقب‌شون نباشیم، می‌تونن تبدیل به مانع ما بشن.   

یادمون باشه که ما ریزریز به سمت خودارضایی حرکت می‌کنیم:

• یه ذره چشم‌مون رو رعایت نمی‌کنیم و میگیم عیب نداره.
  
• یه ذره مراقب غذاها نیستیم و میگیم چیزی نمیشه.
  
• یه ذره صحبت‌هایی که نباید بشنویم، می‌شنویم و میگیم اشکالی نداره.
  

اما بعد می‌بینیم همین یه ذره یه ذره‌ها جمع شده و ریزریز بدون اینکه متوجه شده باشیم، به سمت خودارضایی کشیده شدیم.   

در ادامه، 5 عامل جسمی رو که اگه مراقب‌شون نباشیم به دردسر می‌افتیم، بررسی می‌کنیم:
1-1-3 مراقبت از چشم
2-1-3 مراقبت از گوش
3-1-3 مراقبت از شکم
4-1-3 مراقبت از دست
5-1-3 مراقبت از زبان

[آرمین]

1-1-3 مراقبت از چشم

ما با هر نگاه بد، یک قدم به خودارضایی نزدیک میشیم:

• تو خیابون که حرکت می‌کنیم، چشم ما خیلی از چیزها رو می‌تونه نبینه.
  
• عکس‌ها، فیلم‌ها و کلیپ‌هایی که به واسطه کامپیوتر و موبایل از اینترنت دریافت می‌کنیم، خیلی راحت می‌تونه ما رو منحرف کنه.
  
• جست و جوهای اینترنتی بی‌مورد هم یکی از همین آفت‌هاست که چشم ما رو درگیر می‌کنه.
  

اگه به دیدن فیلم‌های پورنوگرافی اعتیاد پیدا کردیم، باید بدونیم که ترک خودارضایی با ادامه دادن این فیلم‌ها غیرممکنه.

اگه واقعاً قصد ترک خودارضایی رو داریم، باید تصمیم بگیریم دیدن فیلم‌های هرزه رو هم به صورت کامل متوقف کنیم.

این تصمیم، تصمیم ساده‌ای نیست. بعد از گرفتن تصمیم قاطع هم شاید بارها و بارها وسوسه به تکرار اون بشیم.

اما تا زمانی که نتونیم دیدن این فیلم‌ها رو قطع کنیم، ترک خودارضایی برای ما امکان‌پذیر نیست.   

اگه عکس و فیلمی داخل موبایل یا کامپیوترمون داریم، همین الان اون‌ها رو پاک کنیم.

همین طور اگه آدرسی رو تو مرورگر اینترنت‌مون ذخیره کردیم، همین الان از دستش خلاص شیم.

اگه امروز نتونیم ازشون دل بکنیم، مطمئن باش فرداها هم نمی‌تونیم.  

اگه اینترنت یه عامل تحریک تو هست، تا یه مدتی میشه محدودش کرد. نه؟

اگه فیلترشکن داری، تا یه مدت میشه حذفش کرد. نه؟

برای کنترل نگاه، می‌تونی تو مسابقه کنترل نگاه و ذهن شرکت کنی.

جایی که بقیه هم مثل تو برای حفظ چشم و نگاه‌هاشون دارن تلاش می‌کنن.  

[آرمین]

2-1-3 مراقبت از گوش

سؤال:

تو جمعی حضور داری و به یک باره صحبت به حاشیه کشیده میشه.

صوتی رو از طریق پیام‌رسان دریافت کردی و برخلاف انتظارت حاوی صحبت‌های آلوده هست.

چی کار می‌کنی؟

جواب:

تو چنین شرایطی باید قاطعانه از جمع جدا شیم و به سرعت پخش صوت رو متوقف کنیم.   

شنیدن هر چیزی که بد هست، ما رو به خودارضایی نزدیک می‌کنه.

حتی شنیدن چند جوک و لطیفه که شاید فکر کنیم اثری روی ما نداره.   

این‌که ما چیزی رو بشنویم و بعد سعی کنیم فراموش کنیم، عاقلانه نیست.

پس چه بهتر که از اول، روی ورودی‌های گوش‌مون دقت داشته باشیم.

هر موقع احساس کردیم جمعی صحبت‌هاشون مشکل داره، ازشون فاصله بگیریم.

هر صوت، فیلم و کلیپی رو گوش ما لازم نیست بشنوه. 

[آرمین]

3-1-3 مراقبت از شکم

مواد غذایی محرک شاید یه فرد عادی رو اذیت نکنه اما برای اشخاصی مثل ما یه عامل محرک جدی هست.

• خوردن مداوم عسل، شکلات، زنجبیل، سیر و فلفل تند می‌تونه برای ما مشکل‌ساز بشه.
  
• همین طور، خوردن میوه‌هایی مثل موز، انجیر، سیب درختی، هندوانه، انار و مرکباتی مثل پرتقال و نارنگی.
  
• آجیل هم از گردو گرفته تا پسته، فندق و انواع بادام، محرک ما محسوب میشن. 
  

علاوه بر مواد غذایی محرک، افراط در خوردن هم می‌تونه برای ما چالش ایجاد کنه.

شکم بیش از حد پُر، میل جنسی ما رو زیاد می‌کنه.   

نمیگم به کلی مواد غذایی محرک رو نخور.

بدن ما به تغذیه خوب نیاز داره و اتفاقاً باید انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم رو به بدن‌مون برسونیم.   

اما حواس‌مون باشه که تو غذا خوردن‌هامون زیاده‌روی نکنیم و لااقل غذاهای محرک رو کمی محدودتر استفاده کنیم.

خوردن مواد غذایی محرک و پر بودن شکم قبل از خواب، بیشتر از هر زمان دیگه‌ای می‌تونه برای ما مشکل‌ساز بشه.   

توجه داشته باش که اگه با گرسنگی زیاد، عصبی میشی یا به‌هم می‌ریزی، علاوه بر موارد بالا، باید از گرسنه موندن زیاد هم پرهیز کنی.

اگه دوست داشتی مطالب بیشتری رو در مورد نوع تغذیه‌ات بخونی، می‌تونی مطالب تاپیک نوشدارو رو مطالعه کنی.  

[آرمین]

4-1-3 مراقبت از دست

وقتی شروع به ترک خودارضایی می‌کنیم، خیلی مهم هست که از هر گونه دست‌ورزی خودداری کنیم.

همین‌طور هر عاملی که حس لامسه ما رو تحریک می‌کنه.   

یکی از این عامل‌های محرک، لباس تنگ و چسبان هست.

لازم هست از این به بعد توجه بیشتری به لباس‌هامون داشته باشیم.   

در این بین، توجه به خواب و بسترمون هم مهم هست.

اگه عادت داریم به‌رو بخوابیم، بهتر هست نوع خوابیدن‌مون رو تغییر بدیم.

اگه بسترمون نرم و محرک هست، شاید لازم باشه تشک یا رخت‌خواب‌مون رو عوض کنیم.   

ضمناً عدم تخلیه به‌موقع ادرار، می‌تونه به اشتباه، موجب تحریک و دست‌ورزی ما در طول روز بشه.

تخلیه ادرار قبل از خواب هم از نکاتی هست که حتماً باید مدنظر قرار بدیم.  

[آرمین]

5-1-3 مراقبت از زبان

اگه می‌خوایم پاک بمونیم، زبان‌مون هم باید پاک بمونه.

به گفتار و صحبت‌هامون دقیق شیم و از جاری کردن هر کلمه و جمله‌ای که درست نیست یا در شأن ما نیست، خودداری کنیم.

چرا که این کلمات و جملات، به صورت غیرمستقیم، تداعی انجام یک خودارضایی دیگه رو برای ما به وجود میاره. 

اما این همه ماجرا نیست:

گاهی بی‌دقتی در مراقبت از زبان، دردسرهای بیشتری برای ما به دنبال میاره.

چرا که دیگران رو ترغیب می‌کنه تا صحبت‌های آلوده‌ی دیگه‌ای رو بر زبان بیارن.   

اگه ما تو گفتار و صحبت‌هامون دقت بیشتری داشته باشیم، قطعاً سایرین هم موضع دیگه‌ای رو موقع مواجهه با ما اتخاذ می‌کنن.

[آرمین]

2-3 موانع روحی و روانی ترک خودارضایی

موانع روحی و روانی از مهم‌ترین علت‌های روی آوردن به خودارضایی هست.

همه‌ی ما حال بد رو تجربه کردیم.

این حال بد به واسطه خیلی چیزها می‌تونه به وجود بیاد.

یه وقتا تنهایی. یه وقتا اضطراب. یه وقتا خشم. یه وقتا افکار منفی.

تا به حال موقعی که این حال بد به سراغ‌مون اومده، اولین چیزی که به ذهن‌مون رسیده، خودارضایی بوده.

جوری که انگار خودارضایی پناهگاه ماست.   

اما همه ما می‌دونیم پناهگاه خودارضایی، نه‌تنها پناهگاه امنی نیست؛ بلکه بسیار سست و کم‌ظرفیته.   

ما خودارضایی رو بارها به‌عنوان مُسکّن استفاده کردیم تا حال بد رو از ما بگیره و دردمون رو کاهش بده.

اما آیا واقعاً درد ما رو تسکین داده؟

با انجام خودارضایی، شاید چند لحظه‌ای حواس‌مون پرت شه و چند لحظه‌ای هم لذت ببریم.

اما ادامه‌ی ماجرا خیلی غم‌انگیزه.

بعد از انجام خودارضایی، با وضعیتی چند برابر بدتر مواجه هستیم.   

تا قبل از انجام خودارضایی فقط غمگین بودیم. فقط مضطرب یا فقط خشمگین. 

بعد از انجام خودارضایی، نه تنها غم، اضطراب و خشم ما برطرف نشده؛ بلکه عذاب وجدان ناشی از گناه خودارضایی هم به اون‌ها اضافه شده.     

این عذاب وجدان رو بارها همه‌ی ما تجربه کردیم.

جای تعجب این‌جاست که با وجودی که می‌دونیم از خودارضایی نتیجه‌ای نمی‌گیریم، اما باز هم این رویه رو دنبال می‌کنیم.  

در اغلب موارد، چیزی که ما رو به خودارضایی وامی‌داره، فاصله‌ی زیاد بین شرایط ایده‌آل ذهنی و شرایط نامطلوب موجود هست.

چیزی که تو ذهن‌مون هست و اون رو دوست داریم، اختلاف زیادی با واقعیت موجود و دوست‌نداشتنی ما داره؛

و ما با نپذیرفتن این اختلاف، به سراغ خودارضایی میریم. 

الان وقتش هست که یک بار برای همیشه تصمیم بگیریم دیگه خودارضایی رو پناهگاه خودمون قرار ندیم.

یک بار برای همیشه تصمیم بگیریم دیگه هیچ‌وقت از مُسکّنی به نام خودارضایی کمک نگیریم.   

اما گرفتن این تصمیم، به خودی خود کافی نیست. باید کار دیگه‌ای هم انجام بدیم.

از این به بعد هر موقع حال‌مون بد شد، باید به این هم فکر کنیم که: چه کاری می‌تونیم انجام بدیم تا حال‌مون بهتر بشه؟

• سرم رو با چیزی گرم کنم تا حال و هوام عوض شه؟
  
• محلی که هستم رو ترک کنم؟
  
• استراحت کنم؟
  
• با کسی صحبت کنم؟
  
• از کسی کمک بخوام؟
  
• از کسی عذرخواهی کنم؟
  
• از کسی تشکر کنم؟
  

همیشه اگه کمی فکر کنیم، لااقل یه نکته به ذهن‌مون می‌رسه که چی کار کنیم تا حال‌مون بهتر شه.

لازمه‌اش کمی زمان دادن به خودمونه تا فکرمون رو بتونیم به کار بگیریم و با استفاده از قدرت خلاقیت ذهنی‌مون، شرایط موجود رو به خوبی مدیریت کنیم.   

اما یه چیز مهم دیگه رو هم همیشه یادمون باشه:

ما با هر مسئله‌ای که مواجه باشیم، احتمالاً براش راهکاری هم موجوده.

کتاب‌ها، سایت‌ها و دوره‌های آموزشی بسیاری هست که می‌تونه به ما کمک کنه تا پاسخ درست هر کدوم از مشکلات‌مون رو پیدا کنیم.

به‌این‌ترتیب، به‌جای اینکه سطحی با مشکلات‌مون روبه‌رو بشیم، عمیق‌تر و ریشه‌ای به بررسی مشکلات‌مون می‌پردازیم.   

اگه علاقه‌مندی در مورد حال بد و علت به وجود اومدن اون بیشتری بدونی، می‌تونی تاپیک حال من بده رو مطالعه کنی.  

[آرمین]

1-2-3 غم، اندوه و ناراحتی

• از این‌که نمره امتحانم خوب نشده، ناراحتم.
  
• تصادف کردم و بابت ماشینی که خراب شده، به شدت غمگینم.
  
• یکی از اقوامم رو از دست دادم و اندوه بزرگی وجودم رو گرفته.
  

همه ما اتفاقات بد و ناگوار رو تجربه کردیم و می‌دونیم غم، اندوه و ناراحتی چه معنی رو میده.

این‌که بابت موضوعی غصه‌دار بشیم یا حتی اشک بریزیم الزاماً چیز بدی نیست.

طبیعت انسان به این شکل هست که وقتی با موضوع ناراحت‌کننده ای مواجه میشه، حس غم و اندوه به سراغش میاد.   

مشکل اون‌جا هست که غم و اندوه برای مدت طولانی با ما باقی بمونه.

مثلاً برای نمره‌ای که خوب نشده، یک روز تمام زانوی غم بغل بگیریم.   

و مشکل بزرگ‌تر دیگه، اون جا هست که تصمیم می‌گیریم غم و اندوه رو از خودمون دور کنیم؛

اما به جای این‌که از راه درست وارد بشیم، به سراغ ابزارهای آسیب‌زننده میریم.

ابزارهایی مثل الکل، سیگار یا مواد مخدر.

یکی از همین ابزارهای آسیب‌زننده، خودارضایی هست.   

ما با خودارضایی می‌خوایم دقایقی حال و هوامون رو عوض کنیم تا بلکه غم و ناراحتی‌مون رو فراموش کنیم.

اما حواس‌مون به این موضوع نیست که این چند دقیقه عوض شدن حال و هوا، به قیمت انجام یک گناه هست.

بعد از انجام خودارضایی هست که هوشیار میشیم و می‌فهمیم غم و اندوه ما، نه‌تنها سر جاش هست، بلکه احساس ناراحتی ناشی از انجام گناه خودارضایی، غم و اندوه بیشتری رو برای ما به وجود آورده.   

یادمون باشه که موقع مواجهه با غم و اندوه، می‌تونیم با عضو صمیمی خانواده یا دوست صمیمی‌مون صحبت کنیم.

این جوری به‌جای این‌که تو خودمون بریزیم، از یه حمایت عاطفی برخوردار میشیم.

تو کانون هم می‌تونیم تو تاپیک درد دل‌های شما با دوست‌های کانونی‌مون این کار رو انجام بدیم.   

و یه مورد مهم‌تر دیگه که همیشه باید یادمون باشه:

اگه غم و اندوه یه اتفاق بد وجود ما رو فراگرفته، درس‌ها و تجربه‌هایی که پشت اون اتفاق بد هست رو هم ببینیم.   

• امتحانی که نمره‌اش خوب نشده، یعنی این‌که باید تو اون درس بیشتر تلاش کنم یا از این به بعد، به جای شب امتحانی بودن، تو طول سال تلاش کنم.
  
• اگه تصادف کردم، نشون میده که دقت کافی تو رانندگی ندارم یا هنوز مهارت لازم رو کسب نکردم.
  
• اگه غم ناشی از فقدان یه عزیز رو تجربه می‌کنم، این موضوع رو یادآوری می‌کنه که دیر یا زود نوبت من هم فرا می‌رسه و اگه از این دنیا می‌خوام توشه‌ای داشته باشم، امروز باید اون رو آماده کنم.
  

[آرمین]

2-2-3 اضطراب، استرس و کلافگی

• فردا امتحان دارم؛ در حالی که اصلاً آماده نیستم. دچار اضطراب شدم.
  
• هفته آینده باید ارائه بدم؛ برای اولین بار تو آمفی‌تئاتر و جلوی کلی جمعیت. استرس گرفتم.
  
• کاری به من سپرده شده اما نمی‌دونم چطور باید انجامش بدم. به‌شدت کلافه‌ام. 
  

ما اضطراب، استرس و کلافگی رو می‌شناسیم:

• هر موقع اتفاق غیرمنتظره‌ای افتاده که قابل پیش‌بینی نبوده.
  
• هر موقع اضطرار و فوریتی به وجود اومده که دچار محدودیت زمانی بودیم و نیاز به عکس‌العمل سریع و به‌موقع ما داشته.
  
• هر موقع برای اولین بار قرار بوده کاری رو انجام بدیم.
  
• هر موقع با کاری روبه‌رو بودیم که نمی‌دونستیم چطور باید اون رو پیش ببریم.
  

اضطرابی که از اون صحبت می‌کنیم می‌تونه یه اضطراب واقعی باشه یا صرفاً یه اضطراب ذهنی که اگه برای بقیه در موردش صحبت کنیم، شاید به ما بخندن.

اما در هر حال این اضطراب، ما رو به هم می‌ریزه و حال‌مون رو بد می‌کنه.   

گاهی اون‌قدر فشار استرسی رومون هست و اون قدر مضطرب هستیم که می‌خوایم به هر طریقی که شده برای چند دقیقه رها بشیم؛

و متأسفانه در چنین شرایطی هست که به خودارضایی روی میاریم.

اما بعد از انجام خودارضایی، با واقعیت تلخی روبه‌رو میشیم.

هیچ آزادی و رهاشدگی با انجام خودارضایی اتفاق نیفتاده.

نه‌تنها به رهایی نرسیدیم، بلکه بار انجام گناه خودارضایی به اضطراب ما اضافه شده و حال‌مون رو بدتر کرده.   

در خصوص اضطراب، استرس و کلافگی به این نکات توجه داشته باشیم:

1- خیلی از استرس‌ها نتیجه‌ی عدم انجام کار در زمان درست هست که حالا تبدیل به فوریت شده.

پروژه‌ای که دو ماه وقت داشته، اگه هفته‌ای یک قدم کوچک براش برمی‌داشتیم، الان به این شکل ما رو کلافه نمی‌کرد که ندونیم در عرض یک هفته چه کاری براش انجام بدیم.

پیش‌گیری از وقوع استرس، قوی‌تر از هر داروی درمان استرس هست.

کسی که با به تعویق انداختن کارهاش، مدام برای خودش استرس ایجاد می‌کنه، هیچ‌ موقع نمی‌تونه از استرس رهایی پیدا کنه.  

2- برای انجام کارهای بزرگ، اون کار رو به قطعات کوچک‌تر تقسیم کنیم. وقتی بدونیم مرحله به مرحله باید چه کاری انجام بدیم، اضطراب کمتری رو تجربه خواهیم کرد. 

3- کاری رو که برای اولین بار می‌خوایم انجام بدیم، مدام به خودمون یادآوری کنیم که این اولین بار هست.

کاری که برای اولین بار هست، قرار نیست نتیجه‌اش عالی از آب در بیاد.

ارائه‌ای که تا به حال جلوی اون همه جمعیت انجام ندادیم، قرار نیست بهترین ارائه‌ی جهان بشه.

4- مسائل رو بزرگ نکنیم و بیش از حد جدی به اون‌ها نگاه نکنیم.

نتیجه‌ی امتحان‌مون اگر خوب نشه، دنیا به آخر نمی‌رسه.

چه بسیار افرادی که حتی تو آزمون بزرگی مثل کنکور موفق عمل نکردن اما بعدها صاحب یه کسب و کار بزرگ شدن و به طریق دیگه‌ای انسان موفقی شدن.   

5- در وضعیت اضطرار، مدام به خودمون یادآوری کنیم که قرار نیست این وضعیت استرس‌زا برای همیشه باقی بمونه.

چند نفس عمیق و شکمی بکشیم و به خودمون بگیم: آروم باش! آروم باش! بالاخره می‌گذره و تموم میشه.

آرامش‌مون رو حفظ کنیم تا به بهترین شکل ممکن، وضعیت اضطرار طی بشه.   

6- وقتی مضطرب هستیم، به جای دست روی دست گذاشتن، درست فکر کنیم.

به خودمون بگیم: درسته که شرایط سخت هست؛ اما تو این شرایط دوست‌نداشتی، چه کاری از دست‌مون برمیاد تا بهترین نتیجه رو بگیریم؟

خلاقیت‌مون رو به‌کار بگیریم و ببینیم چه راهکارهایی به ذهن‌مون می‌‌رسه.

همیشه تو گزینه‌هایی که به ذهن‌مون می‌رسه، به این هم فکر کنیم که از چه کسانی می‌تونیم کمک بگیرم؟   

7- کسی که به صورت مداوم حس اضطرار وجودش رو فرا می‌گیره، شاید ناشی از کمال‌گرایی باشه.

چنین شخصی اون‌قدر همیشه از خودش توقعات زیاد و بی‌جا داره که هیچ‌ موقع نمی‌تونه آرامش پیدا کنه.   

8- اگه تعدد کارها ما رو کلافه کرده، کارهایی که به‌نظرمون می‌رسه رو روی یک برگه کاغذ بنویسیم و اون‌ها رو اولویت‌دهی کنیم.

• همین که بدونیم همه کارهامون رو جایی یادداشت کردیم و فراموش نخواهیم کرد، از کلافگی ما کاسته میشه.
  
• همین که بدونیم طبق اولویت داریم پیش میریم، خیال‌مون راحته که بهترین عملکرد ممکن رو در شرایط موجود داریم. 
  

[آرمین]

3-2-3 خشم و عصبانیت

• پدرم از من خواسته‌هایی داره که به نظرم بی‌جا هست و نوعی دخالت در زندگی من محسوب میشه. این خواسته‌ها من رو عصبانی کرده.
  
• با دوستم قرار داشتم و نیم ساعت از قرارمون گذشته و هیچ خبری هم نداده. با این کار، من رو خشمگین کرده.
  
• فکر می‌کردم درس فیزیک رو 20 بشم اما تو کارنامه 15 ثبت شده. این نمره غیرمعقول من رو عصبی کرده.
  

ما خشم و عصبانیت رو می‌شناسیم:

• وقتی نتیجه‌ی انجام کاری مطابق چیزی که انتظارش رو داشتیم نشده.
  
• وقتی کسی به قول و وعده‌ای که به ما داده عمل نکرده.
  
• وقتی احساس کردیم به اندازه کافی درک و فهمیده نمیشیم.
  
• وقتی انتظارات بی‌جا از ما وجود داشته.
  

آدمی که خشمگین و عصبانی میشه، در واقع هیجانات منفی خودش رو نمی‌تونه کنترل کنه.  

وقتی ما از کنترل خارج بشیم، هر کاری ازمون ممکنه سر بزنه.

کارهایی که خودمون هم بعدها اگه بهشون فکر کنیم، کاملاً تأیید می‌کنیم اشتباه بوده.

شاید صدامون بالا بره و فریاد بزنیم. شاید در رو بکوبیم. شاید هم از لج کسی، کاری رو انجام بدیم تا نشون بدیم از دستش عصبانی هستیم.  

یکی از همین کارهای اشتباه، خودارضایی هست.   

در لحظه‌ای که خودارضایی رو انجام میدیم، شاید تا اندازه‌ای تخلیه‌ی عصبی بشیم اما آثار ناشی از انجام اون، ما رو بدخُلق‌تر و عصبی‌تر می‌کنه.   

در خصوص خشم و عصبانیت به این نکات توجه داشته باشیم:

1- از هر گونه واکنش سریع و رفتار تند دوری کنیم.

اغلب واکنش‌ها در موقع عصبانیت، ما رو بعداً پشیمون و شرمسار می‌کنه.   

چه بسا دوست نزدیک‌مون رو ناخواسته از دست بدیم و یا پدر و مادری که حق زیادی بر گردن ما دارن رو به‌شدت رنجیده کنیم.

واکنش‌های سریع هم به دیگران آزار و آسیب می‌رسونه و هم خودمون رو اذیت می‌کنه.

2- اگه برامون ممکنه، از محیطی که در اون برآشفته شدیم، لااقل چند دقیقه‌ای فاصله بگیریم.

این دور شدن کمک می‌کنه تا آرامش به ما برگرده و رفتار نسنجیده‌ای ازمون سر نزنه.

خوردن مقداری آب و کشیدن چند تنفس عمیق و شکمی هم به آروم شدن ما کمک می‌کنه.   

3- وقتی که کمی آروم‌تر شدیم، بشینیم و فکر کنیم که حالا از دست‌مون چه کاری برمیاد؟

درسته شرایط جوری که می‌خواستیم پیش نرفته، اما کاری هست که شده. الان چه تصمیمی باید بگیریم؟

خیلی وقت‌ها با کمی فکر کردن می‌بینیم اتفاق خاصی هم نیفتاده و با کمک گرفتن از خلاقیت ذهن‌مون، چند راه حل خوب برای مدیریت وضعیت موجود پیدا می‌کنیم.   

4- یادمون باشه که دیگران ما رو خشمگین نمی‌کنن. این ما هستیم که خشم و عصبانیت رو در شرایط به وجود اومده، انتخاب می کنیم.

از خیلی چیزها میشه گذشت و خیلی چیزها رو میشه جدی نگرفت.

خیلی وقت‌ها به جای یه واکنش تند و غیرمعقول که به دنبالش پشیمونی و ناراحتی میاره، می‌تونیم از خودمون یه رفتار بااقتدار و عاقلانه بروز بدیم که اتفاقاً طرف مقابل رو شرمگین کنه.

شاید کسی که بدون اجازه به وسیله ما دست زده و ما رو عصبانی کرده، ندونه این رفتارش تا چه اندازه زشت هست.   

5- حواس‌مون باشه که در اغلب اوقات سایرین قصد خشمگین کردن یا عصبانی کردن ما رو ندارن.

خیلی از خشم و عصبانیت ها ریشه در عدم مهارت طرف مقابل ما داره.

اگه پدر و مادر حرفی رو به من می زنن، از روی خیرخواهی‌شون هست و قصد کمک دارن.

اگه اون‌ها مهارت گفتگو ندارن و خیرخواهی‌شون رو به‌شکل درستی ابراز نمی‌کنن، اما بی‌انصافی هست که نیت قلبی‌شون رو در نظر نگیرم و با اون‌ها برخورد بد داشته باشم.

اگه دوست من همیشه دیر به سر قرار می‌رسه، احتمالاً مهارت برنامه‌ریزی نداره یا تو اجرای اون دچار مشکل هست.

به‌جای این‌که از دستش عصبانی بشم، بهش کمک کنم و آموزش بدم که چطور به موقع سر قرار برسه.   

6- قبل از هر گونه قضاوت و عکس العملی، از واقعیت مطلع بشیم.

پیش‌قضاوت‌های ما همیشه درست از آب در نمیان.

7- هیچ موقع تا به حال به این فکر کردیم که آیا ما همه کارهامون سنجیده و عاقلانه و پخته هست که انتظار داریم سایرین هم همه افکار، صحبت‌ها و رفتارهاشون دقیق و بی‌نقص باشه؟

قبول کنیم که ما هم شاید خیلی اشتباهات داشته باشیم که اگه قرار به عصبانی شدن و برخورد بد اطرافیان باشه، بقیه هم باید مدام بر سر ما فریاد بزنن.  

8- خشم و عصبانیت همیشه در قبال بقیه نیست.

گاهی ما از دست خودمون بابت رفتارهای اشتباه‌مون عصبانی هستیم.

یادمون باشه که با اذیت کردن خودمون هیچ چیز درست نمیشه.

خودمون رو بپذیریم و به فکر باشیم که چه‌طور می‌تونیم تغییر لازم رو به‌وجود بیاریم.   

9- ورزش نه تنها هیجانات منفی ما از جمله خشم و عصبانیت رو از بین می‌بره، بلکه کمک می‌کنه تا آستانه صبر و تحمل‌مون بیشتر بشه.   

با انجام ورزش مداوم، به خودمون کمک کنیم تا طاقت بیشتری داشته باشیم و سر هر چیزی زود به‌هم نریزیم.  

[آرمین]

4-2-3 افکار منفی، وسواسی و مشوش

این افکار برای شما آشنان؟

• درس ریاضی رو هیچ موقع خوب نمی‌تونم جواب بدم. این امتحان رو هم مطمئنم خراب می‌کنم.
  
• من که می‌دونم آخرش به جایی نمی‌رسم. کو شغل؟ کدوم پول؟ کدوم ازدواج؟
  
• همیشه همه با من سر جنگ دارن. همه می‌خوان من رو اذیت کنن.
  

این ها چه‌طور؟

• 20 بار تو ذهنم در مورد این‌که فردا برای فلان ملاقات چی کار کنم فکر کردم. اما دوباره و دوباره این افکار به سراغم اومده.
  
• نکنه فلان حرف رو که به فلانی گفتم، فلان برداشت رو کرد؟
  

افکار منفی، روح و روان ما رو تحت تأثیر قرار میدن.

رژه رفتن افکار منفی، ما رو اذیت می‌کنه و نمی‌ذاره به آرامش برسیم.   

افکار وسواسی هم به همین طریق مانع ما میشن.

در مورد یک مسئله بارها و بارها فکر می‌کنیم و بررسی و نتیجه‌گیری؛ اما باز هم دست از سر ما برنمی‌دارن.   

گاهی هم ذهن ما اون قدر شلوغ میشه و اون قدر افکار مشوش داریم که واقعاً کلافه میشیم.

اون قدر مشکل و مسئله تو ذهن‌مون هست که نمی‌دونیم به چی فکر کنیم و برای کدوم راه حل پیدا کنیم.   

این افکار منفی اون قدر ما رو اذیت می‌کنه که برای خالی کردن ذهن‌مون به خودارضایی روی میاریم.   

خودارضایی چند دقیقه‌ای ذهن ما رو منحرف می‌کنه و شاید بار روانی ما رو کاهش بده.

اما بعد از انجام خودارضایی، مجدد همون افکار و بلکه بدتر از اون‌ها به سراغ‌مون میاد.

چون این بار، فکر منفی ناشی از ضعف و ناتوانی در حفظ پاکی هم به افکار قبلی اضافه شده و همین کافیه که منفی‌باف‌تر بشیم.

توجه داشته باشیم این‌که ذهن ما گاهی منفی فکر کنه عجیب نیست.

اما اینکه ذهن ما مدام افکار منفی و وسواسی داشته باشه و ما رو پریشون کنه، طبیعی نیست.  

در خصوص افکار مزاحمی که ما رو پریشون می‌کنه، به چند نکته توجه کنیم:

1- هر موقع دچار فشار افکار شدیم:

• سعی کنیم اون‌ها رو بنویسیم تا ذهن‌مون به شیوه‌ی درستش تخلیه بشه.
  
• بعد بیایم اون‌ها رو ارزیابی و ارزش‌گذاری کنیم. کدوم‌ها ارزش فکر کردن و بررسی داره؟ کدوم‌ها مهمه؟ کدوم‌ها وهم و خیاله؟
  
• و بعد بشینیم تدبیر و اندیشه کنیم. فکر کردن به این‌که در قبال اون موضوعات من می‌تونم چی کار کنم؟
  

2- افکار منفی تا زمانی که دست به اقدام نزدیم، همراه ما باقی می‌مونن.

اما زمانی که چاره‌ای می‌اندیشیم و قدمی در راستای اون افکار برمی‌داریم، کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر میشن.  

3- ممکنه بینابین افکارمون، به حسرت و حسادت برسیم.

در این صورت به‌جای حسرت یا حسادت، به فکر جبران و اصلاح و تغییر باشیم.

ادامه دادن به حسرت‌ها و حسادت‌ها کمکی به ما نمی‌‌کنه. اما قدم برداشتن برای جبران و اصلاح و تغییر، زندگی ما رو تغییر میده.   

4- یادمون باشه زمانی که بسیار خسته هستیم، زمان مناسبی برای فکرهای جدی و عمیق نیست.

اگه قراره تصمیم‌گیری مهمی انجام بدیم، اون رو به زمانی موکول کنیم که بازدهی فکری مناسبی داشته باشیم.

زمانی که خسته هستیم، سعی کنیم با فعالیت‌های مفید و سرگرم‌کننده خودمون رو مشغول کنیم.

همین که سرگرم بشیم، افکار اذیت‌کننده هم به‌تدریج کم‌رنگ میشن. 

[آرمین]

5-2-3 تنهایی

وقتی دور و بر ما شلوغ باشه، حتی اگه جرقه‌ای تو ذهن‌مون زده بشه، امکان اشتباه کردن نداریم.

چون شرایط محیطی برای انجام کار اشتباه فراهم نیست و البته که حواس‌مون رو راحت‌تر می‌تونیم پرت کنیم.

اما تو تنهایی کاملاً برعکسه:

• یه تصویر تصادفی؛
  
• یه فکر که ناخودآگاه به سرمون زده؛
  
• یه صدا که به اشتباه باهاش هم‌ذات‌پنداری کردیم؛
  

کافیه تا در چشم به‌هم زدنی، ما رو به دام خودارضایی بکشونه.

تنهایی نقش به‌سزایی تو سلامت روح و روان ما بازی می‌کنه.

کسی که تنهایی‌های بیشتری داره، آسیب‌های روانی بیشتری رو هم تجربه می‌کنه.

تنش‌های بیشتری رو تجربه می‌کنه.

فکرهای وسواسی بیشتری به سراغش میاد.

به‌جای اینکه کسی رو داشته باشه تا همراهش بشه و دغدغه‌هاش رو بگه، مدام تو خودش می‌ریزه و با خودش کلنجار میده.

نتیجه‌ی این کلنجار رفتن‌ها هم چیزی جز آسیب روحی و روانی نیست.   

طبیعتاً شخصی که روح و روان آسوده‌ای نداشته باشه، تصمیم عاقلانه هم نمی‌تونه بگیره و به‌راحتی تسلیم خودارضایی میشه.

اون شخص می‌خواد کلنجارهای روانی خودش رو با خودارضایی تسکین بده، اما این تسکین دوامی نداره و بعد از انجام خودارضایی، خوددرگیری‌های بیشتری رو تجربه می‌کنه.   

تو ابتدای مسیر پاکی خیلی مهمه که از حجم تنهایی‌مون کم کنیم و زمان بیشتری رو با جمع بگذرونیم.

این به ما کمک می‌کنه تا فکر انجام خودارضایی کم‌تر و کم‌تر به سراغ‌مون بیاد.

همه‌ی ما تو زندگی‌مون نیاز به اشخاصی داریم که به اون‌ها احساس تعلق داشته باشیم.

بتونیم به اون‌ها عشق بورزیم و اون‌ها هم به ما عشق بورزن.

بتونیم با اون‌ها روابط صمیمی داشته باشیم.   

اگر روابط ما با خانواده به اندازه‌ای که باید گرم و صمیمی نباشه، احساس تنهایی می‌کنیم.

اینکه احساس کنیم به اندازه‌ای که باید از سمت خانواده به ما توجه نمیشه، حال ما رو بد می‌کنه.

همین طور اگر دوستانی رو نداشته باشیم که کنار اون‌ها احساس آرامش کنیم.

دوستانی که در کنار اون‌ها احساس کنیم به‌خوبی درک و فهمیده میشیم.

گروه‌های ترک خودارضایی هم بر همین مبنا در کانون شکل گرفته.
اشخاص با ثبت نام در گروه‌های ترک، خودشون رو متعلق به یک گروه بدونن و بتونن با دوستانی که دغدغه و مشکلاتی شبیه به اون‌ها دارن، تعامل داشته باشن.   
اشخاص جایی رو داشته باشن که احساس کنن درک و فهمیده میشن. نه نیاز به پنهان‌ کردن خودشون داشته باشن و نه ترس از قضاوت شدن. 

[آرمین]

6-2-3 بی‌هدفی، بی‌انگیزگی، یأس و ناامیدی

کسی که برای زندگیش هدف مشخص داره و برای ادامه‌ی اون انگیزه داره، حالش خوبه.

این حال خوب با شور و نشاط و امیدواری همراه میشه و با شادابی حاصل شده، از پس سخت‌ترین شرایط هم برمیاد.   

چنین شخصی چون زندگیش هدفمند و جهت‌دار هست، خوب هم تلاش می‌کنه.

مدام به این فکر می‌کنه که چی کار کنه تا رشد کنه و روز به روز نتایج بهتری بگیره.  

اما کسی که هدف و انگیزه‌ای نداره، نسبت به همه چیز بی‌تفاوته.

تو این شرایط، غم و اندوه همراه با یأس و ناامیدی به سراغش میاد و تلاشی هم برای زندگیش انجام نمیده.   

زندگی بدون برنامه و باری به هر جهت برای هیچ کسی خوشایند نیست.

این‌که حس کنیم داریم درجا می‌زنیم و هیچ فایده، اثر و ارزشی نداریم، از ما یه آدم بی‌تفاوت می‌سازه.

این بی‌تفاوتی نسبت به همه چیز باعث میشه که نسبت به حفظ پاکی هم بی‌تفاوت بشیم و به سراغ خودارضایی بریم.   

چقدر خوبه که بشینیم و راجع به خودمون فکر کنیم:

• تو این دنیا چه هدفی رو باید دنبال کنم؟
  
• چه چیزی وجود داره که می‌تونه انگیزه من بشه؟
  
• به چه چیزی علاقه دارم و دنبال کردنش می‌تونه من رو پرانرژی کنه؟
  
• چه استعدادهایی درون من نهفته و بالقوه هست که می‌تونه شکوفا و بالفعل بشه؟
  
• چه کاری می‌تونم انجام بدم که دنیا رو حتی به‌اندازه‌ی یه سر سوزن جلو ببره و به من حس مفید بودن و ارزشمند بودن بده؟
  

[آرمین]

7-2-3 خستگی فکری و جسمی

فشار کاری زیاد، تایم زیاد مطالعات درسی یا هر نوع فعالیت شدید جسمی و فکری، ما رو به خستگی می‌رسونه.

این‌که تایم ما پر باشه چیز بدی نیست. خودش باعث میشه تا کمتر به سراغ حاشیه‌ها بریم.

اما گاهی این فشارها به‌قدری زیاد میشه که دچار خستگی مفرط میشیم.   

فقط فعالیت‌های شدید نیست که ما رو خسته می‌کنه.

وقتی تنوع تو زندگی ما وجود نداشته باشه و روند زندگی ما تکراری شده باشه، باز هم احساس خستگی می‌کنیم.

شرایطی که مدت‌ها ثابت بمونه، ما رو به روزمرگی می‌رسونه و این روزمرگی حال‌مون رو بد می‌کنه.

در حین مواجهه با خستگی، اگه تفریح مناسب نداشته باشیم یا اگه تغییر لازم رو توی زندگی‌مون ایجاد نکنیم، از درون متلاشی میشیم.

این متلاشی شدن از درون، ما رو رنجور می‌کنه و می‌تونه ما رو به خودارضایی بکشونه.   

هر چقدر هم سرمون شلوغ باشه، باید زمانی رو به استراحت و تفریح اختصاص بدیم تا انرژی از دست رفته رو بتونیم جبران کنیم.

اگه زندگی‌مون یکنواخت شده، فعالیت‌های جدید و تازه‌ای رو شروع کنیم.

با یه برنامه‌ریزی درست، میشه هم به کارهامون برسیم هم به تفریحات و علایق‌مون بپردازیم.   

اگه تو زندگی‌مون چیزی وجود داره که ما رو خسته کرده و از پا درآورده، هر طور شده تغییرش بدیم.

چیزی که تا این حد ما رو  اذیت کرده، ارزش هر گونه تلاشی رو داره.

پس کمر همت ببندیم و تغییر دلخواه رو به وجود بیاریم.