کارگاه تفکر اسلامی (سرپرست: زندگی آزاد)

[یا امیرالمؤمنین]

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و درود خدمت تمامی هم کانونی های عزیز

ان شاءالله در این تاپیک قصد داریم مباحث مذهبی و روانشناسی در همه حوزه ها رو با رویکرد تفکری برای شما عزیزان قرار بدیم.


مباحث این تاپیک ان شاءالله در حوزه های زیر خواهد بود :

خودشناسی، احسان و نیکوکاری ، آشنایی با امام معصوم، شناخت انسان ، آرامش ، مهارت های تفکر سازنده ، مهدویت ، گناه و عواقب ، شیطان شناسی ، شرح ادعیه و خیلی مباحث دیگر...


ما در این تاپیک قصد داریم صراط مستقیم الهی رو بشناسیم اونوقت میتونم راه رو از بیراهه تشخیص بدیم.

ان شاءالله خدا توفیق بده بتونیم در راه حق قدم بگذاریم تا موجب خوشنودی خداوند متعال و اهل بیت باشیم


سخن رو با حدیثی گوهر بار از امیرالمؤمنین به پایان میرسونم :

امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: «رَحِمَ الله عَلِمَ مِن أینَ و فی أین و إلی أینَ» رحمت خدا دعا نیست، خبر است. نه خدا رحمت کند، خدا رحمت می‌کند. آدمی‌ که بداند از کجا آمده، در کجا هست و به کجا می‌رود.


*جهت پیوستگی موضوع تاپیک و عدم ایجاد اسپم و سردرگمی لطفا در این تاپیک پستی ارسال نفرمایید.

[یا امیرالمؤمنین]

لیست موضوعات :

موضوع اول : خودشناسی

[یا امیرالمؤمنین]

با نام و یاد خدا 

اولین موضوع کارگاه تفکر اسلامی

با عنوان " خودشناسی "

دلیل انتخاب این موضوع برای شروع کار این بوده که پایه و اساس تمامی شناخت های ما در مرحله اول شناخت خودمون هست ، این شناخت خود منظور شخص نیست بلکه منظور شناخت گونه انسان هست.

مقدمه

انسان همیشه در تلاش بر این بوده که بتونه بهترین راه خوشبختی رو پیدا کنه و در طول تاریخ نظریات مختلفی توسط فلاسفه برای رسیدن به این مقصود ارائه شده ولی هر بار توسط نظریات پیشین رد شده و نظریات جدید تری اومده ولی همگی آنها دارای نقص میباشد. شاهد این موضوع هم سردرگمی و نداشتن شادی و آرامش بشر در قرن حاضر هست، همش در جنگ ، ستیز ، افسردگی ، ابتذال و به بیراهه کشیده شدن هستیم.

برای اینکه از این سر درگمی خارج بشیم راهش شناخت انسان هست اگر ما خودمون رو خوب بشناسیم خیلی راحت قیمت دستمون میاد و به شادی و آرامش میرسیم به دلیل اینکه سعادت و موفقیت هر فرد در گرو تعریفی هست که از خودش داره ، ما همیشه سر سفره انتخابات خودمون میشینیم و نون انتخاباتمون رو میخوریم ، اگر دوست خوبی انتخاب کردیم خوبی نصیبمون میشه اگر انتخابمون بد باشه به فلاکت می افتیم !

نوع انتخاب های ما در گرو دو عامل هست اول احساس ما نسبت به خودمون دوم شناخت ما نسبت به خودمون ، انسان همیشه دنبال این هست که بهترین ها رو برای خودش بپسنده حالا یه نفر بر اساس احساسش فکر میکنه که اگر مثلا من این خلاف رو کنم و پول جمع کنم بعدا به خوشبختی میرسم پس اون خلافکاره هم به فکر خوشبختی هست ، تا اینجا فهمیدیم که صرف احساس ما رو خوشبخت نمیکنه پس یه شناختی هم باید باشه شناخت نسبت به خودمون، ذاتمون و ویژگی هامون ؛ این شناخت میاد به احساس ما جهت میده 

مباحثی که قرار هست در این موضوع مطرح بشه:

• انسان کیست ؟
  
• انواع کمالات انسانی
  
• ضرورت شناخت انسان
  
• دستاورد های انسان
  
• انسان و رابطه آن با ابدیت
  
• ناتوانی بشر از شناخت انسان
  
• ارزش ذاتی انسان
  
• هویت انسان
  
• هدف از آفرینش انسان
  

[یا امیرالمؤمنین]

همانطور که بیان شد در طول تاریخ تعریف های زیادی از مسیر خوشبختی و سعادت بشر توسط فلاسفه و اندیشمندان مختلفی بیان شده که به 3 دسته کلی تقسیم بندی می شوند.

• تعریف غلط
  
• تعریف ناقص
  
• تعریف درست
  

بسیاری از تعریف هایی که ما برای خوشبختی داریم غلط و ناقص هستند که فقط ما رو از مسیر خوشبختی دور می کنند.

حالا ما برای اینکه بتوانیم متوجه بشویم چه تعریف و مسیری درست هست باید ابتدا به تعریفی از خود انسان برسیم و بدانیم که انسان چه موجودی هست و دارای چه کمالاتی

گام اول در شناخت انسان و خودشناسی : بررسی کمالات انسان

کمال یعنی اثر وجودی و خاصیت ، به طور مثال خاصیت دینامیت انفجار هست می شود از آن برای کشف و بهره برداری از معادن استفاده کرد می شود بمب گذاری کرد و جان انسان ها رو گرفت یا مثلا خاصیت چاقو برندگی هست میشه باهاش آشپزی کرد یا جان یک انسانی رو گرفت.  پس کمال یعنی خاصیت و توان هر چیزی می شود از آن خاصیت در جهت مثبت یا منفی استفاده کرد و به کار گرفت.

حالا بر اساس کمال اشیاء و موجوداتی که ما می شناسیم به 4 دسته تقسیم می شوند

1- جمادات :  یا اشیاء بی جان که خودشون به 3 دسته تقسیم می شوند  الف) جامد  ب) مایع   ج) گاز  ؛ کمالات این دسته اینه که وزن دارن، حجم دارن یعنی فضا اشغال می کنند، خاصیت عنصری دارند،  و چیز هایی از این قبیل 

2- نباتات : یا گیاهان که کمالاتشون علاوه بر کمالاتی که جمادات دارن شامل رشد، تغذیه، تولید مثل، ظرافت و زیبایی که در اشیاء هم دیده می شود پس نتیجه این شد که کمالات گیاهان از جمادات بیشتر هست.

3- حیوانات : که کمالات هر دو گروه بالا رو دارند به علاوه میل و شهوت مثل شهوت جنسی شهوت به جایگاه و مقام ، همسر گزینی دارند (تک همسری، چند همسری یا همسر گزینی قانونی!) ، تشکیل خانواده دارند ، دارای عواطف و احساسات خانوادگی هستند ، مسئولیت خانوادگی دارند یعنی اینکه کار می کنند برای خانواده، مسکن گزینی دارند ، تفریح دارند ، دفاع از حریم خانواده دارند ، قوه غضب دارند (چیزی که دوست ندارند رو توسط قوه خشم و غضب دفع می کنند) ، زندگی اجتماعی و سلسله مراتب زندگی اجتماعی رو طی می کنند مثل میمونی که اول عضوی از جامعه میمون ها هست بعدا رئیس میمون ها میشه ، بعضی حیوانات دارای پست و مقام می شوند و از حیوانات دیگه برتر می شوند و دارای تقسیمات کاری هستند
انتخاب رئیس توسط حیوانات بر 2 نوع هست یا از طریق جنگیدن یا توسط رای گیری مثلا یه میمون یه گوشه وایمیسته اگر بقیه رفتن پیشش اون میشه رئیس یعضی از حیوانات هم بر اساس توانایی فیزیکی خودشون به رهبری می رسند مثل زنبور ملکه چون با بقیه زنبور ها فرق میکنه .
حیوانات قابلیت تربیت پذیری محدود دارند یعنی میتونه با آموزش هایی که بهش داده می شود دست از حیوانیت خود بردارند و خلاف آن عمل کنند مثل حیواناتی که میارن تو سیرک تربیت می کنند مثل رقص حیوانات و نواختن موسیقی

4- انسان : از لحاظ اینکه وزن داره و فضا اشغال می کند جزو جمادات هست ، از لحاظ اینکه تغذیه می کند ، تولید مثل می کند ، رشد می کند و قدرت جسمانی کسب می کند مثلا می رویم باشگاه وزنه می زنیم و عضلات خودمون رو رشد می دهیم دور بازو زیاد می کنیم یک گیاه هستیم ، اگر زیبا هستیم یا در پی زیبایی هستیم این هم یک کمال گیاهی هست ، از لحاظ اینکه نیاز جنسی دارم تشکیل خانواده می دهم عواطف و احساسات خانوادگی دارم کار می کنم مسکن گزینی می کنم تفریح می کنم دفاع می کنم از حریم خانواده به هم نوع و غیر هم نوع خدمت می کنم زندگی اجتماعی دارم و سلسله مراتب اجتماعی رو طی می کنم این ها هم جزو کمالات حیوانی هست یا از این لحاظ که آداب و تربیت های زندگی اجتماعی رو مثل آداب غذا خوردن یاد می گیرم سواد خواندن نوشتن پرستیژ و کلاس و کلا همه آداب جزو زندگی حیوانی هست .

دقت کنید هنوز ما به تعریفی از انسان نرسیدیم و این موارد مشترک هست بین ما و 3 دسته قبلی پس به این دلایل ما اشرف مخلوقات نشدیم ، وقتی کمالاتی که نام بردم در حیوانات هم هست پس اشرفیتی هنوز مطرح نیست تازه در همین مواردی که نام بردم حیوانات بهتر و دقیق تر از ما عمل می کنند.

حالا با توجه به تعارفی که ذکر شد می توانیم به این نتیجه برسیم که کوتاهی یا بلندی قد ، زشتی و زیبایی ، چاقی یا لاغری ، عضلانی بودن یا نبودن هیچ کدام ارزش انسانی بالاتر یا پایین تری ندارند فقط می توانیم بگوییم فلانی چون زیبایی داره گیاه بهتری هست پس کسانی که در این موارد بهتر هستند دارای کمالات گیاهی و حیوانی بهتری هستند ولی نه انسانی !

پس بنابراین اگر کسی هر کدام از کمالات گیاهی و حیوانی رو نداشت نمی توانیم بگیم انسان بهتری هست یا نه، فقط میتونیم بگیم گیاه یا حیوان خوبی نیست مثلا اگر کسی دارای عواطف و احساسات خانوادگی نبود نمی توانیم بگیم انسان نیست فقط می توانیم بگیم در این کمال از حیوان کمتر هست چون حیوان این کمال رو داره ولی اون نداره

همانطور که در قرآن برخی از انسان ها ( موجوداتی که در زمین به شکل نوع بشر هستن از لحاظ ظاهری ) رو از سنگ هم پست تر می داند :

ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً ۚ وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ

پس با این معجزه باز چنان سخت دل شدید، که دلهایتان چون سنگ یا سخت‌تر از آن شد، چه آنکه از پاره‌ای سنگها نهرها بجوشد و برخی دیگر از سنگها بشکافد و آب از آن بیرون آید و پاره‌ای از ترس خدا فرود آیند. و (ای سنگدلان بترسید که) خدا از کردار شما غافل نیست.


این جلسه یک مقدار مباحث سنگین و خشک بود ولی از جلسات بعد یک مقدار مطالب ساده تر میشه

شما رو به خداوند بزرگ می سپارم